Choć każde dziecko jest inne i trudno mówić o normach, rozwój mowy ma swoje prawa i następuje zwykle w trzech etapach. Pierwszy, tzw. okres melodii to czas urodzenia do mniej więcej pierwszego roku życia . Wtedy maluch zaczyna wydawać gardłowe dźwięki podobne do artykułowanych jak: k,g,aa, uu, i zaczyna je łączyć, około 6 miesiąca życia zaczyna gaworzyć, czyli tworzyć proste sylaby: ma , pa, da, la itp. Między pierwszym a drugim rokiem życia dziecko przechodzi tzw. okres wyrazu, kiedy to zaczyna ze zrozumieniem tworzyć pierwsze słowa, zwykle są to np. mama, tata, dzidzi itp.
W kolejnym okresie życia, między drugim a trzecim rokiem życia, nasza pociecha powinna już zacząć tworzyć pierwsze wypowiedzi dwuwyrazowe np. „baba koko” ( znaczenie tej wypowiedzi to: Babciu, chodźmy do kur.) lub proste zdania pojedyncze np. „Piesek śpi”, które z czasem przechodzą w bardziej rozwinięte np. Mój kochany piesek śpi. Ważna jest tu także zdolność artykulacji. 3 latki zwykle wymawiają wszystkie głoski oprócz: s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, 4-latki uczą się s, z, c, dz, a 5-latki zaczynają już „szeleścić”, czyli prawidłowo wymawiać sz, cz, rz, dż oraz głoskę „r”.
Logopedy dla naszej pociechy warto poszukać przede wszystkim, gdy dziecko zniekształca głoski oraz jeśli w wieku 3 lat jest w stanie powtarzać tylko podstawowe wyrazy. Pamiętajmy jednak, że tempo rozwoju mowy jest u dzieci różne, więc choć nie ma się co martwić na zapas, sprawdzić nie zaszkodzi.
Zanim jednak dojdzie do ewentualnych wad mowy, warto wiedzieć jak im przeciwdziała. Jest kilka prostych, a zarazem skutecznych sposobów pobudzania naszych pociech do tego, by prawidłowo rozwijały mowę. Oto kilka z nich:
Oto kilka prostych sposobów rozwijania u naszej pociechy prawidłowej artykulacji głosek. Działają najlepiej, gdy połączyć je z zabawą i wykorzystać naturalne sytuacje. Na przykład :
Pamiętajmy też, że rodzic jest najważniejszą dorosłą osobą w życiu malucha, a jego sposób mówienia będzie wpływać na cały proces rozwoju mowy u dziecka. Dlatego-czy nam się to podoba, czy nie- pora wyrobić sobie nawyk kontrolowania tego, co i w jaki sposób mówimy przy dzieciach.